Cechy związane z oczyma bywają ważne pod kątem taksonomicznym w przypadku wielu stawonogów. Skorpiony, jak wiadomo, dysponują najczęściej jedną parą oczu środkowych (choć oczywiście występują również gatunki bezoczne), natomiast ilość bocznych waha się między grupami. W przypadku znacznej części Buthidae, będącej największą rodziną rzędu Scorpiones, do tej pory zauważano po 3 pary. Ostatnie badania jednak sugerują, że dwie pary oczu bocznych często pozostawały niezauważone. Badania przeprowadzono głównie na chińskich przedstawicielach rodziny Buthidae, przeanalizowano 20 (pod)gatunków z 8 rodzajów. Omówiono przyczyny tego przeoczenia oraz metody poprawy skuteczności dalszych badań.

Oczy Hottentotta jayakari.

5, a nie 3!

Do tej pory nie poznano gatunku dysponującego większą ilością par oczu bocznych niż 5. Rysunek przedstawia standardowy model dla Buthidae, oczy oznaczone numerami 4 oraz 5 często pozostawały do tej pory niedostrzeżone. Dopiero analiza za pomocą światła ultrafioletowego ułatwiła ich dostrzeżenie.

Tabela (lepsza jakość w publikacji podlikowanej w bibliografii) prezentuje porównanie publicystyki z rezultatami obecych badań. Jak widać, sporej liczbie naukowców nie udało się dostrzec dwóch dodatkowych par. Jedynie w przypadku 5 przeanalizowanych obecnie (pod)gatunków nie znaleziono pary 4 oraz 5. Po połączeniu tych rezultatów z listą gatunków, u których poprzednio dostrzeżono wszystkie pary, stwierdzono, że łącznie co najmniej 63 gatunki z 16 rodzajów z Buthidae dysponuje taką liczbą oczu.

Przyczyny przeoczenia

Pary 4. i 5. są znacznie mniejsze, zajmują powierzchnię od jednej trzeciej do połowy pozostałych (np. w przypadku Androctonus australis 0,3 mm w stosunku do 0,1-0,2 mm). Pod mikroskopem przypominają one zwyczajną granulację. Rozmiar oraz położenie różnią się między gatunkami, a nawet między osobnikami jednego gatunku. Czasem 4. para jest większa, czasem 5. Dodatkowo, "tradycyjne" metody badań, czy niedostateczna ilość próbek, doprowadziły do nieodnotowania tychże par u tak wielu gatunków. Aby w przyszłości nie dochodziło do takich sytuacji, opisano "protokół postępowania" celem wykrycia wszystkich możliwych oczu.

Wśród rodzajów, u których 5 par oczu bocznych jest najprawdopodobniej "standardem", wymienia się Mesobuthus, Hottentotta, Lychas, Isometrus, Buthacus oraz Orthochirus. Przypuszczać można również, że u wielu innych będzie podobnie - potrzebne są jednak kolejne analizy, co też sugerują autorzy.

Bibliografia

• Yang XF, Norma-Rashid Y, Lourenco WR, Zhu MS. True lateral eye numbers for extant buthids: A new discovery on an old character. PLoS One. 2013;8(1):1-10.