Artykuły FAQ - najczęściej zadawane pytania
FAQ - najczęściej zadawane pytania
Jaką wielkość osiągają skorpiony?
Jest to bardzo zróżnicowana cecha, istnieją gatunki dorastające jedynie do kilku milimetrów, jak i osiągające ponad 20 cm.
Największym poznanym, występującym aktualnie na Ziemi skorpionem jest najprawdopodobniej Heterometrus swammerdami. Oficjalne dane mówią o 17,6 cm długości, jednakże z nieoficjalnych źródeł dowiedzieć się możemy o znacznie dłuższych skorpionach z tego gatunku - jednakże są to dane w żaden sposób nieudokumentowane. Podobnie rzecz się ma z Pandinus imperator - oficjalnie 22 cm, nieoficjalnie 27 i więcej. Spośród gatunków przekraczających 20 cm, popularny w handlu jest również Hadogenes troglodytes - samce do 21 cm. Największym europejskim gatunkiem jest Iurus dufoureius, mierzący ponad 9 cm.
Najmniejszy znany gatunek to Typhlocactus mitchelli, osiąga około 9 mm.
Spis treściIle jest gatunków skorpionów?
Aktualnie opisanych jest ponad 1900 gatunków, rozmieszczonych w 184 rodzajach, w 15 rodzinach. Cały czas odkrywane i opisywane są nowe, a stare są porządkowane wraz z rozwojem wiedzy o nich. Liczba ta jest więc mało stabilna.
Spis treściIle par oczu ma skorpion?
Jedna para oczu środkowych, oraz zależnie od gatunku 0-5 par oczu bocznych. W przypadku kilku gatunków zamieszkujących jaskinie nawet oczy środkowe mogą być nieobecne.
Spis treściJak mierzymy skorpiony?
Od szczękoczułek do ostatniego segmentu metasomy (czyli długość całkowita), przy wyprostowanym ciele skorpiona. Jeśli podajemy wymiary jakiejś części ciała to oczywiście należy podać co wymiarujemy.
Spis treściCzy skorpiony są w stanie zregenerować utracone kończyny?
Zjawisko to u skorpionów nie występuje tak często oraz w takim stopniu, jak w przypadku ptaszników. Z aktualnych informacji wynika, że jedynie częściowa utrata palców u pedipalpów, lub końcówek nóg zakończyć się może regeneracją (często niepełną).
Spis treściCzy skorpiony widzą światło czerwone oraz UV?
Skorpiony nie widzą światła czerwonego oraz promieniowania ultrafioletowego. W żaden sposób nie przeszkadza im to w normalnej egzystencji. Czerwone światło może być więc stosowane również jako nocne oświetlenie pojemników hodowlanych. Pod wpływem promieniowania UV natomiast skorpiony świecą na kolor niebiesko-zielony. Nie należy jednak wystawiać ich długotrwale na takie światło, gdyż po pewnym czasie zdolność "świecenia" stopniowo zanika.
Spis treściCzy wszystkie skorpiony są jadowite?
Tak, wszystkie gatunki posiadają gruczoły jadowe. Lecz niewielka część gatunków posiada jad który może zagrozić człowiekowi.
Spis treściIle skorpionów jest groźnych dla człowieka?
Obecnie za "stanowiące zagrożenie dla człowieka" uznaje się około 60 gatunków - wszystkie z nich to przedstawiciele rodziny Buthidae. Jednak nawet ta liczba jest przesadzona - za "stanowiące zagrożenie" uznaje się gatunki, które kiedykolwiek spowodowały śmierć, czy groźną reakcję organizmu. Nawet w przypadku osób młodszych, czy uczulonych. Dodatkowo, założyć można że w cywilizowanym kraju pomoc medyczna będzie bardziej profesjonalna niż w szałasie. Także liczba ta w dzisiejszych czasach powinna być jeszcze niższa.
Spis treściCzy cieńsze szczypce to niebezpieczniejszy skorpion?
Generalna zasada jest taka, że im cieńsze szczypce skorpiona, a grubsza metasoma, tym skorpion jest silniej jadowity. Są jednak od tej reguły wyjątki, nie powinniśmy więc jej przeceniać.
Spis treściCo zrobić po ukłuciu przez skorpiona?
- Złap i zabezpiecz skorpiona.
- Uspokój się. Panika może Ci tylko zaszkodzić. Weź kilka głębokich, wolnych oddechów.
- Jeśli jesteś alergikiem i/lub ukłuł Cię gatunek powszechnie uważany za niebezpieczny – NATYCHMIAST udaj się do szpitala. Zawiadom kogoś bliskiego; opisz mu jaki gatunek, w które miejsce i o której godzinie Cię ukłuł. W przypadku utraty przytomności, te informacje mogą uratować Ci życie. Jeśli wypadek nastąpił z mniej groźnym gatunkiem, postępuj zgodnie z następnymi krokami.
- Zdezynfekuj ranę, zrób to choćby mydłem, lub dobrze opłucz pod bieżącą, chłodną wodą.
- Miejsce ukłucia obłóż lodem, najlepiej połóż się utrzymując miejsce ukłucia możliwie nisko (poniżej poziomu serca).
- Zażyj podwójną dawkę leków antyhistaminowych, w razie potrzeby zażyj podwójną dawkę silnego leku przeciwbólowego (Ketonal®).
- Nie przemęczaj się, obserwuj reakcje swojego ciała. Jeśli pojawi się wysoka gorączka, kołatanie serca, ból w klatce piersiowej, duszność, objawy nerwowe, czy jakiekolwiek niepokojące Cię symptomy, nie zwlekaj – udaj się do szpitala.
Co to jest LD50?
Wartość LD50 mówi o ilości substancji, która powoduje śmierć co najmniej 50% populacji, na której są prowadzone badania. Określa się ją w miligramach na kilogram masy ciała (mg/kg). W przypadku skorpionów najczęściej aplikuje się jad gryzoniom. Są to jedynie czysto poglądowe dane, gdyż jak wiadomo skorpiony różnią się między sobą ilością jadu, którą dysponują. Dodatkowo pamiętać należy, że każdy organizm inaczej może zareagować na dany jad. Tabela z wartościami LD50 dla kilkudziesięciu gatunków skorpionów.
Spis treściIle czasu skorpion potrzebuje na osiągnięcie dorosłości?
Okres ten jest zależny zarówno od gatunku, jak i warunków panujących w terrarium (temperatura, wilgotność). Wynosi on od 4 miesięcy (np. Tityus spp.) do nawet 10 lat (np. Hadogenes spp.).
Spis treściJak długo żyją skorpiony?
Jest to zależne głównie od gatunku, lecz również warunki panujące w terrarium, czy przykładowo ilość ciąż wydanych przez samicę ma na to wpływ. Większość hodowanych gatunków dożyje 2-5 lat. Jednak istnieją również bardziej długowieczne. Pandinus imperator przykładowo żyć może nawet i 10 lat. Przedstawiciele Hadogenes spp., Urodacus spp. dożywają ponad 20 lat!
Spis treściCzy samice żyją dłużej?
W przeciwieństwie do ptaszników, u których to samice żyją znacznie dłużej, w przypadku skorpionów nie ma tak wielkich różnic.
Spis treściIle wylinek przechodzą skorpiony?
Zazwyczaj od 4 do 8. Jest to zależne od gatunku, w przypadku niektórych krążą doniesienia o jedynie dwóch wylinkach potrzebnych do osiągnięcia dorosłości! W przypadku innych nawet o 11 wylinkach. Szczegółowe dane dla wielu gatunków znaleźć można w odpowiednich opisach gatunkowych.
Spis treściCzym karmić skorpiony?
Wszelkimi bezkręgowcami, wielkością dostosowanymi do skorpiona. Mogą to być m.in.: karaczany, świerszcze, szarańcza, mączniki, drewnojady, pinki. Nie zaleca się karmienia kręgowcami. Również owady odłowione w naturze są odradzane - mogą z łatwością zarazić pasożytami naszą hodowlę.
Spis treściJak często podawać pokarm?
Nie warto uschematyczniać tej czynności. Najlepszym rozwiązaniem jest obserwowanie skorpiona, oraz utrzymywanie go odpowiednio grubym. Jednym słowem nie dopuszczać ani do przegłodzenia, ani do przekarmienia. Jeśli ktoś na prawdę potrzebuje schematów, myślę że karmienie odpowiedniej wielkością owadem, w przypadku młodszych osobników raz w tygodniu będzie odpowiednia. Dorosłe można jeszcze rzadziej. Pokarm najlepiej zostawić ze skorpionem na noc (wtedy przypada okres jego największej aktywności), jeśli nie zostanie zjedzony, należy go usunąć i spróbować ponownie za kilka dni.
Spis treściMój skorpion nie chce jeść!?
Skorpiony często odmawiają jedzenia. Czasem z powodu zwykłego przejedzenia, czasem bez powodu. Jest to naturalna kolej rzeczy, nie ma się czym przejmować. Pewne gatunki są w stanie pościć nawet ponad pół roku. U młodych czas ten powinien być krótszy.
Spis treściJak wygląda dopuszczanie do siebie pary?
Skorpiony, wbrew powszechnemu przekonaniu, nie kopulują. Cały rytuał rozpoczyna samiec, chwytając za szczypce samicy, prowadzi ją do jakiejś płaskiej powierzchni, gdzie to będzie w stanie złożyć spermatofor. Następnie naprowadza ją na niego. Całość przypominać może walkę, gdyż skorpiony czasem zachowują się agresywnie względem siebie. Samcom zdarza się kłuć samicę, jednak jest to zupełnie normalne, niegroźne zachowanie.
Spis treściCzy u skorpionów występuje partenogeneza?
Partenogeneza jest to dość nietypowy sposób rozmnażania, samice z takich populacji zdolne są do rozrodu bez wcześniejszego udziału samca. We wielu partenogenetycznych populacjach samce nie występują. W przypadku skorpionów, doniesienia o partenogenezie występują jedynie dla kilku gatunków:
- Ananteris coinaui (Lourenço, 1982) - niepewne raporty,
- Centruroides gracilis (Latreille, 1804) - istnieją jedynie niepewne doniesienia odnośnie populacji z Kuby,
- Hottentotta caboverdensis (Lourenço & Ythier, 2006),
- Hottentotta hottentotta (Fabricius, 1787),
- Liocheles australasiae (Fabricius, 1775),
- Tityus columbianus (Thorell, 1876),
- Tityus confluens Borelli, 1899,
- Tityus metuendus (Pocock, 1897) - niepewne raporty,
- Tityus neblina Lourenço, 2008,
- Tityus serrulatus (Lutz & Mello, 1922),
- Tityus stigmurus (Thorell, 1876),
- Tityus trivittatus (Kraepelin 1898),
- Tityus uruguayensis (Borelli, 1901).
Na przestrzeni lat pojawiały się również doniesienia o partenogenezie u wielu innych gatunków. Często jednak opierane były na przykładowo fakcie niewystępowania samca wśród kilkunastu osobników. Często samiec był również mylnie identyfikowany. Doniesienia te więc na razie powinniśmy traktować jedynie jako ciekawostkę. Z mojej aktualnej wiedzy wynika, że pewność partenogenezy mamy jedynie w przypadku wymienionych powyżej gatunków.
Spis treściJak poznać że samica jest w ciąży?
W przypadku części gatunków nie ma pewnego sposobu na określenie ciąży. Fakt, że samica jest gruba może świadczyć tak o ciąży, jak i o zwykłym przejedzeniu. Czasem warto przyjrzeć się membranie między segmentowej, przez którą to w przypadku części gatunków prześwitywać będą embriony.
Spis treściKilka miotów z jednego połączenia pary?
Jest to możliwe w przypadku części gatunków. Najbardziej znanym jest Isometrus maculatus, samica tego gatunku raz pozyskane nasienie wykorzystać potrafi na około 4 kolejne mioty.
Spis treściJak długo trwa ciąża?
Jest to zależne zarówno od gatunku, jak i warunków panujących w terrarium (wilgotność, temperatura). Generalnie trwać powinna od 2 do 25 miesięcy. Szczegółowe dane dla wielu gatunków podaliśmy w opisach gatunków. Samica ma możliwość wstrzymania rozwoju ciąży, jeśli warunki są nieodpowiednie. Długość ciąży często więc może odbiegać od optymalnego.
Spis treściIle młodych rodzi samica?
Zależnie od gatunku, wieku samicy, oraz innych czynników - od 1 do około 120 sztuk. Szczegółowe dane dla wielu gatunków podaliśmy w opisach gatunków.
Spis treściDlaczego samica nosi swoje młode na grzbiecie?
Zapewnia im w ten sposób odpowiednie warunki, izoluje również od wszelkiego rodzaju niebezpieczeństw. Młode w stadium L1 (zaraz po urodzeniu), nie są w żadnym stopniu samodzielne, są bardzo delikatne.
Spis treściDlaczego samica zjada młode?
Najprawdopodobniej samica zjada chore, niedorozwinięte czy po prostu najsłabsze młode. Jeśli cały miot został zjedzony (czy też urodzony w formie nie w pełni rozwiniętych embrionów), przyczyny doszukiwać się możemy w złych warunkach podczas ciąży.
Spis treściSamica zrzuciła kilka młodych, co robić?
Jeśli są one nadal w stadium L1, najłatwiejszym sposobem działania będzie delikatne naprowadzenie ich z powrotem na grzbiet samicy. Również sztuczna inkubacja (w małych pojemnikach wyłożonych wilgotnymi ręczniczkami) przynosi dobre efekty - w moim przypadku przeżywalność na poziomie 100%. Należy jedynie zapewnić wysoką temperaturę oraz wilgotność.
Spis treściKiedy młode opuszczają grzbiet matki? Kiedy je rozdzielić?
Zazwyczaj dzieje się tak 5-15 dni po urodzeniu. Kiedy już zaczną się rozchodzić, oznacza to że są gotowe do rozdzielenia do osobnych pojemników. Niektórzy hodowcy trzymają młode z matką jeszcze przez pewien okres, co podobno powodować ma ich szybszy wzrost. Wiąże się to jednak z ryzykiem kanibalizmu. Osobiście nie stosuję, więc i polecić nie mogę.
Spis treściMój skorpion się trzęsie, czy coś jest z nim nie tak?
Jeśli jest dorosłym samcem, jest to jak najbardziej naturalne zachowanie. Daje on w ten sposób znać, iż jest gotowy do kontaktu z samicą. Na poniższym filmie zaprezentowane jest zachowanie tego typu. Jeśli u Twojego osobnika wygląda to podobnie, nie masz się czym martwić.
W HD.
Czy samicę z młodymi trzeba karmić?
Biorąc pod uwagę, że skorpiony są w stanie wytrzymać długie miesiące bez pokarmu, samicy zajmującej się młodymi nie ma sensu karmić.
Spis treściJak numerujemy wylinki skorpionów? / Co oznacza L2, L4 itd?
Skorpiony zaraz po urodzeniu, kiedy jeszcze przebywają na grzbiecie samicy i nie są zdolne do samodzielnego życia, są w stadium L1. Dopiero po przejściu wylinki (po niej są już L2) zaczynają powoli oddzielać się od matki, i są w stanie zmienić właściciela. Warto zwracać na to uwagę, gdyż sporo osób, będąc przyzwyczajonym do innego sposobu numeracji wylinek u ptaszników, wprowadza również mylącą numerację do skorpionów.
Spis treściCzy skorpiony można brać na rękę?
Można, pytanie pozostaje tylko o cel takiego działania. Również ryzyko zarówno uszkodzenia skorpiona, jak i tego że nas ukąsi jest spore podczas takiego manewru. Należy sobie więc postawić pytanie czy warto. Osobiście zdecydowanie odradzam.
Spis treściJak przenosić skorpiony?
Najpopularniejszym sposobem przenoszenia skorpionów jest chwytanie pęsetą za początkowe segmenty metasomy. Początkujący, którzy mają wątpliwości co do tego sposobu, mogą przegonić skorpiona do mniejszego pojemnika, w którym to bez większych problemów będą go mogły przenieść. Więcej na ten temat w osobnym artykule.
Spis treściCo zrobić gdy skorpion ucieknie?
Przede wszystkim powiadomić wszystkich domowników oraz zabezpieczyć okolice ucieczki, starając się uniemożliwić mu dalszą wędrówkę. Następnie przeczytać nasz poradnik...
Spis treściJaki gatunek na początek?
Zachęcamy do skorzystania z naszej wyszukiwarki gatunków, dzięki której dobierzesz najodpowiedniejszy dla siebie. Jednak generalnie licząc na słabo jadowity, wybór ogranicza się do: Bothriurus spp., Caraboctonus spp., Hadogenes spp., Heterometrus spp., Hoffmannius spp., Iomachus spp., Iurus spp., Pandinus spp., Euscorpius spp., Liocheles spp., Opisthacanthus spp., Opistophthalmus spp., Scorpio spp., Zabius spp.
Spis treściCzy skorpiony można trzymać w grupach?
Spora część gatunków, po zapewnieniu odpowiednich warunków, przebywać może w grupie. Mianowicie konieczny będzie odpowiedniej wielkości zbiornik hodowlany, ze sporą ilością kryjówek, oraz regularne karmienie. Do hodowli takiej idealne będzie większość gatunków wymienionych w poprzednim punkcie, jak również przedstawiciele m.in.: Euscorpius spp., Hadogenes spp., Heterometrus spp., Hottentotta spp., Pandinus spp. Należy pamiętać, że hodowla taka zawsze wiąże się z ryzykiem utraty części stada. Najbardziej narażone są osobniki bezpośrednio po wylince, zaleca się więc trzymanie w grupie dopiero po osiągnięciu dorosłości.
Spis treściGatunki nadrzewne?
Skorpiony, które większość czasu spędzają w szczelinach między korą, kamieniami, w niskich partiach roślinności, zwykło się określać jako skorpiony nadrzewne. Sporo hodowców używa również określenia "bark scorpions". W przypadku takich gatunków, w pojemniku hodowlanym znaleźć powinna się chropowata powierzchnia ułożona pod kątem >45° do podłoża. Może to być kawałek korka, styropianu, czy kory. Młodym znacznie ułatwi to przechodzenie wylinek, a dorosłe równie chętnie użyją takich miejsc jako schronienie. Do gatunków tych zaliczają się m.in. przedstawiciele rodzai: Babycurus spp., Centruroides spp., Isometrus spp., Lychas spp., Odonturus spp., Rhopalurus spp., Tityus spp.
Spis treściCzy skorpion wspinał się będzie po pionowych powierzchniach?
W przeciwieństwie do ptaszników, skorpiony nie są w stanie wspinać się po pionowych powierzchniach plastikowych czy szklanych. Dlatego też hodowla ich (oczywiście przy odpowiednim podejściu do sprawy) jest stosunkowo bezpieczna. Należy jednak wziąć pod uwagę, że szczególnie młode osobniki wykorzystać mogą silikon łączący ścianki pojemnika hodowlanego, drobne rysy, czy nawet kamień z wody osadzony na ściankach, aby się po nim wspinać. Między innymi dlatego konieczne jest przykrycie w pojemniku hodowlanym.
Spis treściCzy na skorpiony trzeba posiadać dokumenty lub je rejestrować?
CITES
Jedynie na 3 gatunki wymagane jest posiadanie dokumentów świadczących o legalnym pochodzeniu. Dokument taki powinien być dostarczony przez sprzedawcę. Związane jest to z II załącznikiem CITES - Konwencji Waszyngtońskiej, czyli układu kontrolującego handel pewnymi gatunkami roślin oraz zwierząt. Spośród skorpionów zawarte są tam jedynie: Pandinus imperator (C. L. Koch, 1841), P. dictator (Pocock, 1888), oraz P. gambiensis (Pocock, 1899).
Rozporządzenie o gatunkach niebezpiecznych
Pod koniec roku 2011 obowiązywać zaczęło rozporządzenie o gatunkach niebezpiecznych. Gatunki podzielono na dwie kategorie. Te wymienione na pierwszej posiadać mogą jedynie ogrody zoologiczne, cyrki oraz placówki naukowe. Te z drugiej natomiast hodowane mogą być po spełnieniu pewnych warunków oraz uzyskaniu odpowiedniego zezwolenia. Więcej...
